15/12/2006

(AP, BBC, CNN, Electronic Telegraph, ABD Dışişleri Bakanlığı)

1989

Sırp anayasasında yapılan değişiklikler sonucunda, Kosova'nın özerk statüsü iptal edilerek, bölgenin kontrolü doğrudan Belgrad’a verildi.

Slobodan Miloseviç Sırbistan cumhurbaşkanı seçildi.

1990

Binlerce Kosovalı Arnavutun katıldığı ayaklanmalar çıktı. Belgrad, Yugoslav Ordusunun ve Sırp polisinin bölgedeki varlığını güçlendirdi. Sıkıyönetim ilan edildi.

Temmuz – Kosovalı Arnavut liderler bağımsızlıklarını ilan ettiler. Sırbistan, Kosova meclisini feshetti.

Eylül ayına kadar devlete ait şirket ve kurumlarda çalışan 100.000'den fazla Kosovalı Arnavut işten çıkarıldı. Kosovalı Arnavutlara ait kültür kurumları kapatıldı ve Arnavutça eğitime, 1994 yılına kadar ara verildi.

1991
Arnavutluk, bağımsızlığını ilan en Kosova Cumhuriyetini resmen tanıdı.

1992

Nisan – Bosna Hersek, Hırvatistan, Makedonya ve Slovenya’nın Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyetinden ayrılmasının ardından, Sırbistan ve Karadağ, Yugoslavya Federal Cumhuriyetini kurdu.

Kosovalı Arnavutlar, ne Belgrad ne de diğer yabancı ülkeler tarafından tanınan bir plebizit gerçekleştirdi. "Pasif direniş” savunucusu, yazar İbrahim Rugova, kendi kendine bağımsızlığını ilan eden Kosova Cumhuriyetinin cumhurbaşkanı seçildi ve bir meclis kuruldu.

1995

Temmuz – Sırp mahkemesi, paralel bir polis kuvveti kurmakla suçlanan 68 Kosovalı Arnavutu sekiz yıla varan hapis cezalarına çarptırdı .

Ağustos – Sırp yetkililerin yüzlerce Hırvat Sırp mülteciyi Kosova'ya yerleştirmek istemesi, etnik Arnavutlar arasında protestolara neden oldu.

1996

Kendilerini Kosova Kurtuluş Ordusu (KLA) olarak adlandıran ayrılıkçı bir grup ilk defa olarak ortaya çıkarak, Sırp polisi ve devlet görevlilerine yönelik bir dizi bombalama ve saldırı eylemini üstlendi.

1997

KLA; Sırp liderler, Sırp polisi ve Sırplarla işbirliği yapan Kosovalı Arnavutlara yönelik saldırılar düzenledi. Karma nüfusa sahip pek çok köyden etnik Sırplar çıkarıldı.

Ekim – Sırp polisi, Kosovalı Arnavut öğrencilerin düzenlediği gösterilere müdahale etti; bu durum yeni KLA saldırılarını da beraberinde getirdi.

1998

Şubat-Mart – Sırbistan, Kosova’da geniş çaplı bir baskı harekatına başladı. Çoğunluğunu Kosovalı Arnavutların oluşturduğu düzinelerce insan öldürüldü ve yüzbinlerce sivil evlerini terketmek zorunda bırakıldı.

Nisan – Yapılan referandumda Sırpların yüzde 95’i Kosova’da uluslararası arabuluculuğa hayır dedi.

Mayıs – Miloseviç ve Rugova, ilk kez olarak biraraya geldi, fakat Decani’de düzinelerce Kosovalı Arnavutun ölümüyle sonuçlanan Sırp saldırısının ardından, Arnavut tarafı görüşmelere devam etmeme kararı aldı.

Eylül – Bölgedeki Sırp saldırılarının ardından 22 Kosovalı Arnavut Kosova’nın merkezinde ölü bulundu. BM Güvenlik Konseyi, Kosova’da ateşkes ilan edilmesini öngören bir karar çıkardı ve Belgradlı yetkilileri, bu karara uymadıkları takdirde “ek önlemlerle” karşı karşıya kalacakları konusunda uyardı.

Ekim – Sırp askeri hedeflerine yönelik bir NATO hava saldırısı tehdidiyle karşı karşıya kalan Miloseviç, ABD temsilcisi Richard Holbrooke’un arabuluculuk ettiği bir anlaşma çerçevesinde, Kosova’daki Sırp birliklerinin bir kısmını çekmeyi ve 2000 AGİT gözlemcisinin bölgede görev yapmasını kabul etti.

Aralık – Ateşkesten bu yana yaşanan en kötü çarpışmada 36 KLA askeri Sırp güçleri tarafından öldürüldü. Altı Sırp vatandaşın bir kafede öldürülmesi, Sırplar arasında geniş çaplı protestolara yol açtı. Kuzeyde yaşanan çatışmalarda en az 15 kişi öldü.

1999

Ocak – Racak köyünde 45 etnik Arnavutun cesedi bulundu.

Şubat-Mart – Uluslararası toplumun arabuluculuğunda, savaşan tarafların temsilcileri ile Fransa’nın Rambouillet kentinde barış görüşmeleri gerçekleştirildi. Kosovalı Arnavutların imzaladığı anlaşma önerisini Sırp temsilcilerin reddetmesi üzerine19 Mart’ta görüşmeler durdu.

20 Mart – Uluslararası barış gözlemcileri, güvenlik sorunları ve NATO’nun olası hava saldırıları nedeniyle bölgeden ayrıldı.

24 Mart – NATO, Yugoslavya’ya yönelik hava saldırılarına başladı.

10 Haziran -- NATO Genel Sekreteri Javier Solana hava saldırılarını durdurdu. BM Güvenlik Konseyinin 1244 No’lu Kararı ile Yugoslavya’nın, şiddet eylemlerine bir an önce son vererek, askeri, polis ve paramiliter güçlerini hızla bölgeden çekmesi kararlaştırıldı. Kosova’yı BM idaresine bırakan karar çerçevesinde ayrıca UNMIK’in kurulması ve NATO liderliğindeki barışı koruma gücü KFOR’un bölgede konuşlanması öngörülüyordu.

2001

Kasım – Kosova’da gerçekleştirilen ilk demokratik genel seçimi Rugova'nın partisi Kosova Demokratik Ligi (LDK) kazandı.

2002

Şubat – Rugova, Kosova cumhurbaşkanı seçildi. Bayram Recepi, başbakanlık görevine getirildi.

2003

14 Ekim – Sırp ve Kosovalı Arnavut liderler, 1998-1999 yıllarında yaşanan çatışmaların ardından ilk kez Viyana’da yüz yüze görüştüler.

Aralık – BM, Kosova'nın nihai statüsünü belirlemeye yönelik görüşmelerin 2005 yılında başlayabilmesi için Kosova’nın uyması gereken standartları açıkladı.

2004

Mart – Üç gün süren ve 1998-1999 yıllarında yaşanan çatışmalardan bu yana bölgede görülen en şiddetli olay olarak kabul edilen etnik çatışmalar sonucunda 19 kişi öldü ve yüzlercesi de yaralandı. Çatışmalar sırasında yüzlerce konut ve düzinelerce dini eser tahrip oldu.

Ekim – LDK’nın seçimleri kazanmasının ardından Rugova yeniden cumhurbaşkanı seçildi; Rugova’nın tekrar seçilmesi Kosovalı Sırplar tarafından boykot edildi. Eski KLA komutanı ve Kosova'nın Geleceği için İttifak’ın lideri Ramush Haradinaj, başbakanlık koltuğuna oturdu.

2005

Mart – Haradinaj, Eski Yugoslavya Hakkındaki Uluslararası Ceza Mahkemesinde (ICTY) savaş suçu iddialarıyla yargılanacağı için başbakanlıktan istifa etti. Haradinaj’dan boşalan koltuğu Bayram Kosumi devraldı.

2006

21 Ocak – Cumhurbaşkanı Rugova, Priştine’deki evinde akciğer kanserinden öldü. Kendisinden sonra Fatmir Sejdiu cumhurbaşkanı oldu.

20 Şubat – Kosova’nın nihai statüsü ile ilgili olarak Sırp ve Kosovalı Arnavut yetkililer arasında ve doğrudan BM sponsorluğunda gerçekleşen görüşmeler Viyana’da başladı. Görüşmelere, BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın temsilcisi, eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari başkanlık etti.

Mart – Partisinin eleştirilerine maruz kalan Kosumi başbakanlık görevinden istifa etti. Kosumi’nin ardından Kosova’nın yeni başbakanı, eski KLA komutanlarından Agim Ceku oldu.

Ekim – Yapılan referandumda Sırp seçmenler, Kosova’yı Sırp topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak nitelendiren yeni anayasayı kabul etti.

2007

2 Şubat -- BM özel elçisi Martti Ahtisaari Kosova'nın gelecekteki statüsüne ilişkin öneri taslağını sundu. Belgede Kosova'daki azınlıklar korunmakla birlikte eyalete uluslararası örgütlere katılma ve ulusal semboller kullanma hakkı verilmesi isteniyor.

26 Mart -- Ahtisaari BM Güvenlik Konseyi'ne raporunu sundu. Elçi, Belgrad ve Priştine'nin uzlaşma sağlayamadıklarını ve uluslararası denetim altındaki bağımsızlığın Kosova için tek seçenek olduğunu söyledi.

3 Nisan -- BM Güvenlik Konseyi, Arnavut liderler kabul etmesine karşın Belgrad'ın reddettiği Ahtisaari planını tartışmaya başladı.

20 Temmuz -- Ahtisaari planına dayanan bir Güvenlik Konseyi taslak kararı Rusya'nın itirazı yüzünden rafa kaldırıldı.

10 Ağustos -- AB, ABD ve Rusya'yı temsil eden arabuluculardan oluşan bir "troyka" Kosova'nın statüsüyle ilgili yeni bir müzakere turu başlattı.

29 Kasım -- Troyka liderliğindeki görüşmeler anlaşma sağlanamadan sona erdi.

2008

16 Ocak -- BM Güvenlik Konseyi Kosova konusunda toplandı, ancak konu üzerindeki fikir ayrılığı devam etti.

28 Ocak -- AB dışişleri bakanları Kosova'ya gönderilmesi planlanan bir misyonla ilgili görüştüler.

17 Şubat -- Kosova parlamentosu yapılan oylamada Sırbistan’dan bağımsızlığı kabul etti. Ardından Kosova ABD, çok sayıda AB ülkesi ve dünya üzerindeki başka ülkeler tarafından bağımsız bir devlet olarak tanındı.

Kaynak: http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/tr/features/setimes/special/kosovo/contexts/timeline